Συμπληρώθηκαν φέτος 20 χρόνια από τότε που τέθηκαν σε κυκλοφορία τα τραπεζογραμμάτια και τα κέρματα ευρώ σε 12 χώρες της ΕΕ με συνολικό πληθυσμό 308 εκατομμυρίων κατοίκων. Ωστόσο ο σχεδιασμός και η προετοιμασία για την εισαγωγή τους είχαν ξεκινήσει ήδη από τις αρχές της δεκαετίας του 1990. Σήμερα, μετά την ένταξη της Λιθουανίας την 1η Ιανουαρίου 2015, το ευρώ έχει υιοθετηθεί από 19 χώρες και αποτελεί το ενιαίο νόμισμα άνω των 340 εκατομμυρίων Ευρωπαίων.
Η μετάβαση από τα εθνικά νομίσματα στο ευρώ
Η μετάβαση από τα εθνικά νομίσματα στο ευρώ ήταν η μεγαλύτερη νομισματική μετάβαση που έχει γίνει ποτέ στον κόσμο. Στο εγχείρημα αυτό συμμετείχαν ο τραπεζικός τομέας, οι εταιρίες χρηματαποστολών, οι εμπορικές επιχειρήσεις, ο κλάδος παραγωγής και εκμετάλλευσης μηχανημάτων που δέχονται μετρητά, οι επαγγελματίες χειριστές μετρητών και το ευρύ κοινό.
Την 1η Ιανουαρίου 2002 τα τραπεζογραμμάτια και κέρματα ευρώ τέθηκαν σε κυκλοφορία σε 12 χώρες, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα. Η μετάβαση ολοκληρώθηκε μέσα σε δύο μήνες και τα εθνικά τραπεζογραμμάτια και κέρματα των πρώτων 12 χωρών έπαψαν να αποτελούν νόμιμο χρήμα στο τέλος Φεβρουαρίου του 2002.
Η επιτυχής εισαγωγή του νέου νομίσματος σε φυσική μορφή και η παράλληλη κυκλοφορία
Τον Ιανουάριο του 2002 τα τραπεζογραμμάτια και κέρματα ευρώ τέθηκαν σε κυκλοφορία στην Ελλάδα ταυτόχρονα με τα άλλα κράτη-μέλη της ζώνης του ευρώ. Η μετάβαση στο ευρώ ολοκληρώθηκε στις 28 Φεβρουαρίου 2002.
Η εισαγωγή των τραπεζογραμματίων και κερμάτων ευρώ απαιτούσε λεπτομερείς σχεδιασμούς/προσεκτικό προγραμματισμό σε επίπεδο διοικητικής μέριμνας. Ιδιαίτερη σημασία δόθηκε στην προετοιμασία των δικτύων (καταστημάτων) των τραπεζών και των εμπορικών επιχειρήσεων, που αποτελούν τους βασικούς αγωγούς διοχέτευσης τραπεζογραμματίων και κερμάτων ευρώ στην αγορά.
Η κυκλοφορία των τραπεζογραμματίων και των κερμάτων ευρώ στην Ελλάδα πραγματοποιήθηκε ομαλά και απρόσκοπτα. Το ελληνικό κοινό εξοικειώθηκε πολύ γρήγορα με το ευρώ και ήδη από την πρώτη εβδομάδα κυκλοφορίας του, το μεγαλύτερο μέρος των συναλλαγών πραγματοποιούνταν σε ευρώ. Το μερίδιο των τραπεζογραμματίων και κερμάτων ευρώ στο σύνολο των τραπεζογραμματίων και κερμάτων σε κυκλοφορία υπήρξε υψηλό και μάλιστα υψηλότερο από το μέσο όρο της ζώνης του ευρώ.
Από την 1η Ιανουαρίου έως τις 28 Φεβρουαρίου 2002 τα τραπεζογραμμάτια και κέρματα ευρώ κυκλοφορούσαν στην Ελλάδα παράλληλα με τα τραπεζογραμμάτια και κέρματα δραχμών (περίοδος παράλληλης κυκλοφορίας). Οι συναλλαγές σε λογιστική μορφή όμως (με επιταγές, εμβάσματα, πιστωτικές κάρτες κ.λπ.) γίνονταν μόνο σε ευρώ.
Η ανταλλαγή δραχμών με ευρώ
Στην Ελλάδα η ανταλλαγή τραπεζογραμματίων δραχμών με τα αντίστοιχα σε ευρώ γινόταν από την Τράπεζα της Ελλάδος και διήρκεσε μέχρι το Μάρτιο του 2012. Για την ανταλλαγή κερμάτων η προθεσμία ήταν δυνατόν να γίνει μέχρι το 2004.
Με στοιχεία από την Τράπεζα της Ελλάδος