Ήδη πριν από την εισβολή στην Ουκρανία, η αναταραχή στις αγορές χρέους είχε κάνει τον ΟΔΔΗΧ να βάλει “πάγο” στα σχέδιά του για σύντομη νέα έκδοση ομολόγων – μόλις το spread ξεπέρασε τις 200 μονάδες βάσης. Αμέσως άρχισε η φιλολογία “δεν έχουμε πρόβλημα με τα υψηλά επιτόκια, έχουμε κλειδώσει σχεδόν το σύνολο του κόστους εξυπηρέτησης του χρέους”, “δεν έχουμε πρόβλημα, το μαξιλάρι μας βγάζει δύο χρόνια χωρίς νέα έκδοση χρέους”. Μαζί και η φιλολογία για την ισχυρή στήριξη από την ΕΚΤ. Κανείς βέβαια δεν αναρωτιέται “ακόμη και εάν θέλει η ΕΚΤ να στηρίξει, τι ομόλογα θα αγοράσει;”. Μαζί ήλθε ξανά ο εθνικός στόχος της αναβάθμισης της χώρας σε επενδυτική βαθμίδα.
Κυριακή κοντή γιορτή: Την 10/3 θα έχουμε ενδεχομένως μια ιδέα για το ισχυρόν της στήριξης της ΕΚΤ – μιάς και οι επενδυτές δεν φαίνεται να κατάλαβαν πόσο ισχυρή είναι η στήριξη που καταλαβαίνει η κυβέρνηση – και τη 18/3 θα έχουμε εκθέσεις αξιολόγησης για αναβάθμιση (ένα σκαλοπάτι από τα δύο ή τρία που απαιτούνται για την επενδυτική βαθμίδα).
Η μεσοπρόθεσμη εξέλιξη των spread
Πάνω από τις 200 μονάδες βάσης είχε βρεθεί ξανά την περίοδο 6/3-27/5/2020, με την κοβιδιακή αναταραχή. Την 18/3/2020 είχαμε την απόφαση της ΕΚΤ για το κοβιδιακό πλάνο παρέμβασης και το PEPP, για το οποίο έγινε επιλέξιμη και η Ελλάδα – κατ’ εξαίρεσιν. Για να επιστρέψει το spread στο επίπεδο των 200 μβ πήρε δέκα (10) εβδομάδες μετά από την ανακοίνωση της ισχυρότατης στήριξης από την ΕΚΤ. Ο ρυθμός αγοράς ελληνικών ομολόγων από την ΕΚΤ ήταν €2.35 δισ το μήνα (το δίμηνο Δεκέμβριος-Ιανουάριος που μας πέρασε ήταν λίγο κάτω από €1 δισ το μήνα). Δέκα εβδομάδες με εντατικές αγορές ελληνικών ομολόγων! Με τον σημερινό πρόγραμματισμό της ΕΚΤ, οι αγορές ομολόγων θα είναι μηδενικές (0) το τετράμηνο 1/4-31/7/2022. Φοβάμαι πως μόνο με επικοινωνιακά μπαράζ, θα βρεθούμε σε δύσκολή θέση ως χώρα.
Το ακόμη πιο φοβιστικό είναι ο χρόνος που χρειάσθηκε για τα πέσει το spread κάτω από 150 μβ. Από τη μέρα που πέρασε ανοδικά το όριο των 200 μβ το 2020, μέχρι τη μέρα που πέρασε καθοδικά το όριο των 150 μβ μεσολάβησαν τριάντα μία (31) εβδομάδες! Η ΕΚΤ αγόραζε με ρυθμό €2.16 δισ το μήνα. Με τα σημερινά δεδομένα, μετά τον Μάρτιο και μέχρι το τέλος του 2022, η ΕΚΤ μπορεί να επανεπενδύσει €1.5 δισ.
Είναι καθαρό πως χωρίς μια γενναία κίνηση υποστήριξης από την ΕΚΤ (με παράκαμψη κανονιστικών περιορισμών μάλιστα) θα περάσει πολύς καιρός να ξαναδούμε άσπρη μέρα. Ετοιμασθείτε για το μπουλσιτάρισμα της αρκούδας με τα διαθέσιμα.
Η επενδυτική βαθμίδα & τα επικοινωνιακά παιχνίδια
Με τον πόλεμο σε εξέλιξη, τις εκλογές σε 16 μήνες το αργότερο, διπλές εκλογές, με ανύπαρκτη ρευστότητα στην ελληνική αγορά χρέους, δεν μπορώ να φαντασθώ πώς η φιλολογία περί επενδυτικής βαθμίδας δεν είναι παρά επικοινωνιακή. Επαναλαμβάνω, χωρίς γενναία, απτή και καθαρή στήριξη της ΕΚΤ, το αφήγημα “μας φτάνει το μαξιλάρι μέχρι να πιάσουμε την επενδυτική βαθμίδα” μπάζει. Θα το δούμε σύντομα.
Στο διάγραμμα η εξέλιξη του spread του 10ετούς ομολόγου Ελλάδας (μπλε γραμμή) και Πορτογαλίας (κόκκινη γραμμή) έναντι του αντίστοιχου γερμανικού. Το παχύ διπλό βέλος στη μέση δείχνει την περίοδο των 31 εβδομάδων που το spread πέρασε τις 200 μβ μέχρι να επιστρέψει στις 150 μβ.
Ο ΟΔΔΗΧ εξέδωσε ομόλογο (7ετές) την 22/4/2020, με το spread πάνω από 280 μβ. Φέτος, στις 200 μβ αυτοαποκλειόμεθα από τις αγορές – και χειροτέρεψε η κατάσταση. Ο ΟΔΔΗΧ και το ΥΠΟΙΚ παίρνουν αυτοβούλως το στοίχημα ραγδαίας βελτίωσης της κατάστασης και σύντομα. Έψαξα τα ιστορικά στοιχεία ακριβώς για να έχω μια αίσθηση του στοιχήματος που πήραν ΟΔΔΗΧ/ΥΠΟΙΚ. Μακάρι να τους βγει (και να μας βγει, βέβαια), κομματάκι δύσκολο το βλέπω.