Ο Πάνας & τα “Σκοτεινά Ρεύματα” στο Μέγαρο

Το Μέγαρο Μουσικής συμπράττει με την Κρατική Ορχήστρα Αθηνών, αφιερώνοντας μία ολόκληρη συναυλία, με τίτλο: «Έτος Σαιν Σανς: Σκοτεινά Ρεύματα» στις 22 Οκτωβρίου. Κεντρική ιδέα της συναυλίας είναι το ρεύμα του Ιμπρεσιονισμού σε παράλληλα μουσικά επίπεδα, με αυτά του Γάλλου Σαιν Σανς, του Γερμανού Φελίξ Μέντελσον, αλλά και του νεότερου Έλληνα συνθέτη Αναστάσιου Ρωσόπουλου.

Λίγα λόγια για το έργο σε πρώτη παγκόσμια εκτέλεση

«Μέγας Πάν Τέθνηκε» (ο Μέγας Θεός της φύσης Πάνας, πέθανε), είναι το έργο του Έλληνα συνθέτη Αναστάσιου Ρωσόπουλου και θα ακουστεί σε πρώτη παγκόσμια εκτέλεση. Προάγγελος αυτού του έργου, ήταν η μουσική που είχε γράψει το 2017 και είχε παιχθεί στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών: «H Επίσκεψη». Και τα δύο αυτά έργα ανήκουν στη «μετά-ιμπρεσιονιστική» τεχνοτροπία του ρεύματος αυτού.

Τι θα ακούσουμε στο έργο 

Το συμφωνικό έργο του καλλιτέχνη, ξεκινά με σαφείς αναφορές στον αρχαίο Ελληνικό κόσμο και στην «παγανιστική» λατρεία, που είχαν για τον Θεό της άγριας φύσης Πάνα. Από το πρώτο κιόλας λεπτό, ξεκινά ο «ήχος των κουπιών» του πλοίου. Ο Πάνας σα «στοιχειό» τριγυρνά στο κατάστρωμα,  με τον αυλό του και τις Νύμφες που τις ορέγεται. Μειξογενή όντα, τέρατα και πουλιά, ακούγονται ξεκάθαρα στο έργο. Η δύναμη της φύσης και οι αμφιβολίες σε διάσταση θολή, ονειρική σαν ένα «μουσικό καλειδοσκόπιο», που κάνει αντικατοπτρισμούς και ιριδίζει.

Ο καλλιτέχνης βάζει με μαεστρία έναν θεμέλιο λίθο, τοποθετώντας μία υποβόσκουσα «οριζόντια μουσική γραμμή», να επιπλέει σαν «κινούμενη θάλασσα», ταξιδεύοντας έτσι τον ακροατή, σε αναπάντεχα μουσικά τοπία παροξυσμού, κορύφωσης και ονείρου.

Σε ποιόν μύθο στηρίζεται η μουσική του έργου 

Όλα ξεκινάνε από ένα πλοίο που ταξίδευε στην Ιταλία, ένα βράδυ ο άνεμος έπεσε και βρισκόταν κοντά στου Παξούς. Οι επιβάτες γλεντούσαν και έπιναν, όταν ξαφνικά ακούγεται μία φωνή που καλούσε κάποιον, με το όνομα «Θαμούντα», ήταν ο Αιγύπτιος καπετάνιος του πλοίου, που κανείς από τους επιβάτες δεν γνώριζε το όνομά του.

Ο Θαμούντας αγνόησε τη φωνή. Η «φωνή» συνέχιζε να τον καλεί ακόμη δυνατότερα λέγοντας: «Αν περάσεις από το Παλώδες, να αναγγείλεις ότι ο Μέγας Πάνας πέθανε!». Ο Θαμούντας και το πλήρωμά του αναστατώθηκε, ο ίδιος τους πρόσταξε ότι εάν φυσούσε άνεμος, τότε να αγνοήσουν τη φωνή που άκουσαν. Αν όμως επικρατούσε νηνεμία και γαλήνη, τότε θα ήταν αναγκασμένος να πει αυτό που άκουσε!  Όταν πλησίασε στο Παλώδες, άνεμος δεν υπήρχε, ούτε κύμα να βοηθήσει να πλεύσει το πλοίο, τότε με όση δύναμη είχε, φώναξε: «ο Μέγας Πάν Τέθνηκε!» Η φύση τον βοήθησε με πολλούς αναστεναγμούς και το πλοίο πέρασε τον δύσκολο αυτόν μικρό κολπίσκο!

Η ιστορία είναι συμβολική, δηλώνοντας το τέλος μίας εποχής, ή τη βαθιά αγωνία των ανθρώπων για το τέλος της φύσης. Ο Θεός Πάνας όμως δεν πέθανε, κατάφερε στον αρχαίο ελληνικό κόσμο, να υπάρχει γύρω μας.

Ο  Έλληνας συνθέτης Αναστάσιος Ρωσόπουλος

Ο Αναστάσιος Ρωσόπουλος γεννήθηκε το 1974. Παράλληλα με τις σπουδές του ως Τοπογράφος Μηχανικός, σπούδασε Κλασική Κιθάρα, Ανώτερα θεωρητικά, Μουσική για το Θέατρο και τον Κινηματογράφο και Θεωρία της jazz και αυτοσχεδιασμό. Έχει εργασθεί ως

ενορχηστρωτής σε εκδόσεις, ηχογραφήσεις, συναυλίες, θεατρικές και κινηματογραφικές παραγωγές.

Από τις πρόσφατες παρουσιάσεις έργων του είναι: Η Όπερα «Κερένια Κούκλα» (σε Ανάθεση ΕΛΣ),  τα Μουσικά παραμύθια: «Το θαρραλέο αγόρι και ο δράκος του πηγαδιού», « Το Νερολούλουδο» και οι κύκλοι τραγουδιών: «Ψεύτες ήλιοι», «Το Αγνό και το Ένα» (Ανάθεση Ελληνικού Σχεδίου)  κ.α.

Από το 2003 έως σήμερα, είναι συνεργάτης στην Ραδιοφωνία της ΕΡΤ, ενώ το 2020 κατέχει τη θέση του Διευθυντή των Μουσικών της Συνόλων.

Ο Γάλλος συνθέτης Σαιν Σανς

Ο Καμίγ Σαιν-Σανς (Camille Saint-Saëns) ήταν Γάλλος μουσικός, συνθέτης της ρομαντικής περιόδου και ανακαινιστής της γαλλικής μουσικής. Γεννήθηκε στο Παρίσι το 1835. Πέθανε στο Αλγέρι το 1921.

Προσωπικότητα πολύπλευρη, ανάπτυξε δραστηριότητα ως πιανίστας, διευθυντής ορχήστρας, οργανωτής μουσικών ιδρυμάτων (το 1871 ίδρυσε την Εθνική Εταιρεία Μουσικής).

Το κομμάτι που θα ακούσουμε, είναι το Κονσέρτο για πιάνο και Ορχήστρα αρ. 3 του αγαπημένου μας Καμίγ Σαιν Σανς. Μπορεί να μην χαίρει μεγάλης δημοτικότητας, αλλά η  κορυφαία «μουσική στιγμή» του έργου, που αξίζει να απολαύσουμε είναι το δεύτερο μέρος του: «Nocturne», με αποκορύφωμα την τρυφερή του μελωδική γραμμή.

Ο Γερμανός συνθέτης Φελίξ Μέντελσον

Ο Γιάκομπ Λούντβιχ Φέλιξ Μέντελσον Μπαρτόλντι (Jakob Ludwig Felix Mendelssohn Bartholdy), γεννήθηκε στο Αμβούργο, 3 Φεβρουαρίου 1809 και πέθανε στη Λειψία, 4 Νοεμβρίου 1847.

Ήταν Γερμανός συνθέτης, πιανίστας, οργανίστας και διευθυντής ορχήστρας της πρώιμης ρομαντικής περιόδου, από τις διασημότερες φυσιογνωμίες της εποχής. Στα πιο γνωστά έργα του περιλαμβάνονται η εισαγωγή και προγραμματική μουσική για το Όνειρο Θερινής Νυκτός, η Ιταλική Συμφωνία, η Σκωτική Συμφωνία, η εισαγωγή Εβρίδες, το Κοντσέρτο για βιολί και το Οκτέτο εγχόρδων.

Στο επίκεντρο της συναυλίας, είναι η Συμφωνία αρ. 3 του Μέντελσον , η λεγόμενη «Σκωτική». Ο συνθέτης αποτυπώνει με τρόπο συγκινητικό το γκρίζο και μελαγχολικό τοπίο της ομιχλώδης σκωτσέζικης γης. Η «Σκωτική» αποτελεί ένα από τα θαύματα του γερμανικού συμφωνικού ρεπερτορίου,  τεκμήριο της λατρείας και της αγάπης που είχε ο συνθέτης για τη Σκωτία, αφού ήταν και τακτικός της επισκέπτης.

Μέγαρο Μουσικής – «Έτος Σαιν Σανς: Σκοτεινά Ρεύματα», σολίστ: Θοδωρής Τζοβανάκης, πιάνο. Μουσική Διεύθυνση: Τζάκοπο Σιπάρι ντι Πεσκασερόλι.

Παρασκευή 22 Οκτωβρίου, ώρα 20:30, Τιμές εισιτηρίων: 25€, 20€, 15€, 8 € (εκπτωτικό). Εδώ μπορείτε να κλείσετε θέση. 

Η συναυλία πραγματοποιείται με την υποστήριξη του Ιταλικού Μορφωτικού Ινστιτούτου Αθηνών.