Deloitte: Οι 20 ποδοσφαιρικές ομάδες με τα υψηλότερα έσοδα παγκοσμίως [γραφήματα]

Η 28η έκδοση της Deloitte Football Money League, που δημοσιεύθηκε από το Deloitte Sports Business Group, παρουσιάζει τους 20 ποδοσφαιρικούς συλλόγους με τα υψηλότερα έσοδα παγκοσμίως για την αγωνιστική περίοδο 2023/24. Συνολικά, οι ομάδες που περιλαμβάνονται στη λίστα κατέγραψαν ρεκόρ εσόδων ύψους 11,2 δισ. ευρώ, σημειώνοντας αύξηση 6% σε σύγκριση με τη σεζόν 2022/23.

Η Ρεάλ Μαδρίτης πέτυχε ένα ιστορικό ορόσημο, καθώς έγινε ο πρώτος ποδοσφαιρικός σύλλογος που ξεπέρασε το 1 δισ. ευρώ σε έσοδα μέσα σε μία μόνη αγωνιστική περίοδο (2023/24). Η οικονομική επιτυχία του συλλόγου κατά τη διάρκεια της σεζόν υποστηρίχθηκε από το πρόσφατα ανακαινισμένο και διευρυμένο στάδιο Bernabéu, το οποίο έφερε σημαντικές βελτιώσεις στην αγωνιστική και στα εμπορικά έσοδα σε σχέση με την προηγούμενη σεζόν.

Σωρευτικά, οι σύλλογοι της Money League το 2023/24 δημιούργησαν ένα ρεκόρ 11,2 δισεκατομμυρίων ευρώ, αύξηση 6% σε σχέση με τη σεζόν 2022/23, με έσοδα ρεκόρ από αγώνες, διαφημίσεις και μεταδόσεις. Το 2023/24, ο μέσος σύλλογος της Money League δημιούργησε 560 εκατ. ευρώ, που αποτελούνταν από 244 εκατ. ευρώ (44%) εμπορικά έσοδα, 213 εκατ. ευρώ (38%) έσοδα από τις μεταδόσεις και 103 εκατ. ευρώ (18%) έσοδα από τις ημέρες των αγώνων.

Η αύξηση της χωρητικότητας των γηπέδων των συλλόγων, οι γενικές τιμές των εισιτηρίων και οι προσφορές premium αγώνων προκάλεσαν αύξηση των εσόδων των αγώνων κατά 11% από έτος σε έτος, καθιστώντας την την ταχύτερα αναπτυσσόμενη ροή εσόδων για τους συλλόγους της Money League για άλλη μια φορά. Τα έσοδα από τους αγώνες ξεπέρασαν τα 2 δισ. ευρώ (2,1 δισ. ευρώ) για πρώτη φορά στην ιστορία της έκδοσης, αντιπροσωπεύοντας το 18% των συνολικών εσόδων, το υψηλότερο μερίδιο από το 2014/15 – 19%.

Με 4,9 δισεκατομμύρια ευρώ, τα διαφημιστικά παρέμειναν η μεγαλύτερη πηγή εσόδων για τους συλλόγους της Money League για δεύτερη συνεχή χρονιά, αντιπροσωπεύοντας το 44% των συνολικών εσόδων. Η αύξηση κατά 10% σε σχέση με το προηγούμενο έτος οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην αύξηση της φιλοξενίας ζωντανών εκδηλώσεων εκτός του ποδοσφαίρου, στη βελτιωμένη απόδοση λιανικής και στην αύξηση των εσόδων από χορηγίες.

Αντίθετα, δεν υπήρξε αύξηση στα έσοδα από τις μεταδόσεις (4,3 δισεκατομμύρια ευρώ) που αναφέρθηκαν σωρευτικά από τους συλλόγους της Money League το 2023/24, καθώς καθένα από τα «μεγάλα πέντε» πρωταθλήματα παρέμεινε στον ίδιο κύκλο εγχώριων μεταδόσεων με την προηγούμενη σεζόν. Τα «μεγάλα πέντε» πρωταθλήματα έχουν ή θα εισέλθουν σε μια περίοδο σχετικά σταθερών εσόδων μετάδοσης λόγω των πιο μακροπρόθεσμων συμφωνιών για τα δικαιώματα των εγχώριων μέσων έως τουλάχιστον το 2027.

Υπάρχει σαφής διάκριση στα μοντέλα δημιουργίας εσόδων μεταξύ των δύο βασικών groups του Money League 2023/24. Για τους συλλόγους που κατατάσσονται στην πρώτη δεκάδα, τα εμπορικά έσοδα είναι η κυρίαρχη πηγή εσόδων, που αντιπροσωπεύουν το 48% των εσόδων του συλλόγου. Αντίθετα, η μετάδοση είναι ο βασικός παράγοντας εσόδων για τους συλλόγους που κατατάσσονται στην 11-20, αντιπροσωπεύοντας το 47% των εσόδων των συλλόγων. Και τα δύο σετ συλλόγων δημιούργησαν αντίστοιχα το 18% των συνολικών εσόδων τους από την ημέρα του αγώνα.

Εντυπωσιακά αποτελέσματα των ευρωπαϊκών συλλόγων

Η Ρεάλ Μαδρίτης έγινε ο πρώτος ποδοσφαιρικός σύλλογος που ξεπέρασε το 1 δισεκατομμυρίο ευρώ σε έσοδα, κατά τη διάρκεια της σεζόν 2023/24 και βρίσκεται στην κορυφή του Money League 2025. Η ολοκλήρωση των εργασιών ανακαίνισης στο στάδιο Bernabéu επέδρασε καταλυτικά στην αύξηση των εσόδων των αγώνων στα 248 εκατ. ευρώ το 2023/24, αύξηση 103% σε σχέση με το προηγούμενο έτος. Ο σύλλογος ανέφερε επίσης αύξηση 20% στα εμπορικά έσοδα (από 403 εκατ. ευρώ σε 482 εκατ. ευρώ), ενισχυμένη από τη νέα χορηγία.

Η Μάντσεστερ Σίτι στη δεύτερη θέση της συνολικής κατάταξης της Money League, παρέμεινε ο αγγλικός σύλλογος με τα υψηλότερα έσοδα, με έσοδα 838 εκατ. ευρώ. Η διαφορά μεταξύ των δύο κορυφαίων συλλόγων της Money League το 2023/24 ήταν 208 εκατ. ευρώ, το υψηλότερο ρεκόρ (προηγούμενο ρεκόρ: 84 εκατ. ευρώ το 2018/19). Στην τρίτη θέση βρίσκεται η Paris Saint-Germain με έσοδα 805,9 εκατ. ευρώ και ακολουθούν η Manchester United με 770,6 εκατ. ευρώ και η Bayern Munich με 765,4 εκατ.

Η  FC Barcelona έπεσε στην 6η θέση μετά από μείωση εσόδων κατά 40 εκατ. ευρώ, από 800 εκατ. ευρώ το 2022/23 σε 760,3 εκατ. ευρώ το 2023/24. Η πτώση οφείλεται στη μείωση των εσόδων των αγώνων κατά 63 εκατ. ευρώ λόγω των αγώνων που διεξάγονται στο Estadi Olímpic Lluís Companys, ένα στάδιο με σχεδόν το ήμισυ της χωρητικότητας του Spotify Camp Nou που αυτή τη στιγμή βρίσκεται υπό ανάπλαση.

Τέσσερις από τους δέκα κορυφαίους συλλόγους του Money League προσδιόρισαν την εμπορική δραστηριότητα (εισητήρια) και τις χορηγίες ως βασικούς παράγοντες εσόδων το 2023/24. Η δυνατότητα δημιουργίας αυξημένων εμπορικών εσόδων τα τελευταία χρόνια μέσω της ενεργοποίησης της επωνυμίας επέτρεψε σε ομάδες όπως η Τότεναμ και η Λίβερπουλ να διατηρήσουν την κατάστασή τους στο top-10 και η Μίλαν να διατηρήσει την 13η θέση παρά το γεγονός ότι έχασαν τα προσοδοφόρα έσοδα από το UEFA Champions League.

Όπως και τα προηγούμενα χρόνια, οι αγωνιστικές επιδόσεις έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην παροχή οικονομικής ώθησης. Τη σεζόν 2023/24, αυτό οδήγησε συλλόγους όπως η Άρσεναλ (717 εκατ. ευρώ), η Μπορούσια Ντόρτμουντ (514 εκατ. ευρώ), η Νιούκαστλ (372 εκατ. ευρώ) και η Άστον Βίλα (310 εκατ. ευρώ) να αυξήσουν τα έσοδα μέσω της συμμετοχής σε διοργανώσεις της UEFA και των βελτιωμένων εγχώριων επιδόσεων αποδίδοντας υψηλότερες διανομές μεταδόσεων.

Αντιθέτως, η Γιουβέντους (356 εκατ. ευρώ) έπεσε από την 11η στη 16η, τη χαμηλότερη κατάταξη του συλλόγου στην ιστορία του Money League, μετά από μια απουσία από το ευρωπαϊκό ποδόσφαιρο το 2023/24. Ο σύλλογος ανέφερε μείωση 18% στα συνολικά έσοδα, μετά από μείωση 37% (58 εκατ. ευρώ) στα έσοδα από τις μεταδόσεις.

Οι σύλλογοι από την 11η έως την 20η θέση

Η σύνθεση των συλλόγων που κατατάσσονται από την 11η έως την 20η θέση ενισχύει τον αντίκτυπο της επιτυχίας εντός γηπέδου στην οικονομική απόδοση. Για παράδειγμα, η Άιντραχτ Φρανκφούρτης (245 εκατ. ευρώ) έπεσε από το top-20 το 2023/24 μετά από μείωση 34% στα έσοδα από τις μεταδόσεις (16% μείωση στα συνολικά έσοδα) καθώς ο σύλλογος συμμετείχε στο UEFA Europa Conference League έναντι του Champions League. Το γεγονός αυτό υπογραμμίζει τη σημασία της εμπορικής δραστηριότητας στα επιχειρηματικά μοντέλα δίνοντας τη δυνατότητα σε ομάδες όπως οι Liverpool (714,7 εκατ. ευρώ), Tottenham Hotspur (615 εκατ. ευρώ) και Chelsea (545,5 εκατ. ευρώ) να διατηρήσουν τη θέση τους στο top-10 παρά τα μειωμένα έσοδα από τις μεταδόσεις αφού έχασαν τη συμμετοχή στο Champions League.

Μελλοντική προοπτική

Σύμφωνα με την ανάλυση της Deloitte, περισσότερα από 300 έργα αθλητικών σταδίων (ανακαινίσεις ή νέες κατασκευές) βρίσκονται σε εξέλιξη παγκοσμίως το 2025. Αν και δεν σχετίζονται όλα αυτά τα έργα με ποδοσφαιρικούς συλλόγους, αντικατοπτρίζει την αυξημένη εστίαση σε όλο τον κλάδο στη δημιουργία σταθερών και διαφοροποιημένων ροών εσόδων μέσω γηπέδων που χρησιμοποιούνται πέρα ​​από τις ημέρες των αγώνων.

Επιπλέον, τα «μεγάλα πέντε» ευρωπαϊκά πρωταθλήματα εισέρχονται σε μια περίοδο σταθερότητας στα έσοδα από τις εγχώριες μεταδόσεις και μόνο η Premier League και η LaLiga αναμένεται να προσφέρουν σημαντικές βελτιώσεις μέσω των διεθνών δικαιωμάτων. Επομένως, η επόμενη υλική ανάταση θα μπορούσε να προέλθει από την αύξηση του αριθμού των αγώνων που παίζονται από συλλόγους μέσω της εισαγωγής νέων μορφών στις υπάρχουσες διοργανώσεις. Αυτό μπορεί να αναμένεται λόγω των αλλαγών που έγιναν στις διοργανώσεις συλλόγων της UEFA από το 2024/25 και στο διευρυμένο Παγκόσμιο Κύπελλο Συλλόγων της FIFA μεταξύ Ιουνίου και Ιουλίου 2025.

Από οικονομική άποψη, οι διευρυμένες διοργανώσεις της UEFA θα αυξήσουν την ικανότητα δημιουργίας εσόδων των ευρωπαϊκών συλλόγων εκτός των «μεγάλων πέντε» πρωταθλημάτων, με περισσότερες ομάδες να προκρίνονται στη φάση του πρωταθλήματος, όπου θα παίζουν περισσότερους αγώνες. Σύμφωνα με την ανάλυση της Deloitte, εξαιρουμένης της επίδρασης των αλλαγών στον αριθμό των αγώνων πριν από νοκ άουτ, η κατάκτηση του Champions League θα μπορούσε να οδηγήσει σε αύξηση των εσόδων κατά περίπου 15 εκατ. ευρώ σε σχέση με την προηγούμενη μορφή (UEFA Europa League: περίπου 8 εκατ. ευρώ και UEFA Europa Conference League: περίπου 3 εκατ. ευρώ).