Υπεγράφη η νέα συμφωνία με την ΤΡΑΙΝΟΣΕ για τις άγονες γραμμές, στην οποία για πρώτη φορά προβλέπονται ρήτρες και κυρώσεις, ενώ διασφαλίζεται η εκτέλεση δρομολογίων στο σύνολο του σιδηροδρομικού δικτύου, με οικονομική αποτελεσματικότητα και κοινωνική ανταποδοτικότητα.
Τη σύμβαση Υποχρεώσεων Δημόσιας Υπηρεσίας, για τις λεγόμενες άγονες σιδηροδρομικές γραμμές, υπέγραψαν ο Υπουργός Υποδομών και Μεταφορών κ. Κώστας Καραμανλής και ο Υπουργός Οικονομικών, κ. Χρήστος Σταϊκούρας, με τον Διευθύνοντα Σύμβουλο της ΤΡΑΙΝΟΣΕ και Country Manager/Greece, κ. Maurizio Capotorto.
Η συμφωνία για τις άγονες γραμμές, την οποία οι Ιταλοί χαρακτήρισαν ως «συμφωνία πρότυπο για το μέλλον», προβλέπει την παροχή 50 εκ ευρώ ετησίως για τα επόμενα 10 χρόνια, με αυτόματη προέκταση 5 ετών μετά το τέλος της δεκαετίας. Ορίζεται μάλιστα ρητά, ότι η ΤΡΑΙΝΟΣΕ θα λαμβάνει την επιδότηση μόνο εφόσον πράγματι έχει εκτελέσει τα δρομολόγια στις «άγονες γραμμές», κάτι που –παραδόξως– δεν προέβλεπε η προηγούμενη σύμβαση.
Με τη νέα σύμβαση η Ελλάδα για πρώτη φορά αποκτά σύγχρονες σιδηροδρομικές μεταφορές και επιτυγχάνονται πέντε πολύ σημαντικά ζητήματα
- Θα γίνονται δρομολόγια σε όλη τη χώρα, στο σύνολο του δικτύου μας, ακόμα και στους θεωρούμενους ως μη εμπορικούς προορισμούς. Κι αυτό πλέον θα διασφαλίζεται πραγματικά, αφού για πρώτη φορά μπαίνουν ρήτρες και κυρώσεις.
- Το μεγαλύτερο μέρος της ετήσιας αποζημίωσης θα επιστρέφεται στο ελληνικό δημόσιο για περαιτέρω ενίσχυση των σιδηροδρομικών μεταφορών.
- Η ΤΡΑΙΝΟΣΕ δεσμεύεται σε πολύ συγκεκριμένες επενδύσεις με στόχο τη βελτίωση τόσο των υποδομών όσο και των παρεχόμενων υπηρεσιών.
- Οι δύο πλευρές συμφωνούν πως όσο περισσότερο υλοποιούνται αυτές οι επενδύσεις, τόσο περισσότερο θα διαρκέσει κι αυτή η νέα σύμβαση.
- Προβλέπεται κίνητρο αποδοτικότητας του μηχανισμού αποζημίωσης σε περίπτωση θετικού οικονομικού αποτελέσματος.
Με βάση την νέα Σύμβαση η ΤΡΑΙΝΟΣΕ, δεσμεύεται επίσης για την απόκτηση, υπέρ του Δημοσίου, τουλάχιστον 10 τραίνων υδρογόνου μηδενικών ρύπων, 10 νέων τραίνων για προαστιακές γραμμές και πλήρη ανακατασκευή/αναβάθμιση των συνολικά 15 Desiro – τα οποία η ΤΡΑΙΝΟΣΕ ενοικιάζει από το Ελληνικό Δημόσιο (ΓΑΙΑΟΣΕ) – καθώς και για αναβαθμίσεις των κυριότερων αμαξοστασίων της χώρας.
Οι επενδύσεις αυτές, συμπεριλαμβάνουν τα 5 ΕΤR 470, που είναι ήδη στην Ελλάδα, καθώς και την πλήρη αναβάθμιση του μηχανοστασίου Θεσσαλονίκης, η οποία ολοκληρώθηκε το φθινόπωρο του 2021.
Το ιστορικό των «άγονων γραμμών» & τι κερδίζει το Δημόσιο με τη νέα σύμβαση
Σε αντίθεση με το παρελθόν, η νέα αυτή σύμβαση εισάγει για πρώτη φορά πρόβλεψη ουσιαστικών επενδύσεων στις επιβατικές σιδηροδρομικές μεταφορές και τροποποιεί τον μηχανισμό αποζημίωσης, δίνοντας έμφαση στην αποτελεσματικότητα και κίνητρα στην ΤΡΑΙΝΟΣΕ, με αξιολόγηση ανά εξάμηνο.
Υπενθυμίζεται ότι η προηγούμενη σύμβαση για τις “άγονες γραμμές” προέβλεπε επίσης αντιστάθμισμα 50 εκ ευρώ, αλλά η ΤΡΑΙΝΟΣΕ μπορούσε να πληρώνεται το σύνολο του συμβατικού τιμήματος ακόμη και εάν δεν εκτελούσε δρομολόγια.
Ειδικότερα ένα μήνα πριν την ιδιωτικοποίηση του 2017 έγιναν αλλαγές στη σύμβαση του 2015 και εντάχθηκαν σε ακόμη περισσότερες δαπάνες, που θα μπορούν να πληρωθούν από το δημόσιο προς την ΤΡΑΙΝΟΣΕ. Έτσι διασφαλιζόταν στον ιδιώτη ότι θα λάμβανε το σύνολο των 50 εκ ευρώ, σε κάθε περίπτωση, ανεξαρτήτως του εάν είχε πραγματοποιήσει τα συμφωνηθέντα δρομολόγια ή όχι. Αξίζει δε να αναφερθεί ότι το τίμημα της ιδιωτικοποίησης του ΣΥΡΙΖΑ ήταν 45 εκ ευρώ, λιγότερα δηλαδή χρήματα από ότι οι άγονες γραμμές μιας χρονιάς.
Με τη νέα συμφωνία, η ΤΡΑΙΝΟΣΕ θα λαμβάνει την επιδότηση μόνο εφόσον έχει εκτελέσει τα δρομολόγια στις άγονες γραμμές.
Το μεγαλύτερο μέρος της ετήσιας αποζημίωσης επιστρέφει σε σιδηροδρομικούς οργανισμούς του Δημοσίου, καθώς οι βασικές κατηγορίες είναι:
- Μέχρι 21.000.000 για την αποζημίωση της ΤΡΑΙΝΟΣΕ για την παροχή υπηρεσιών,
- Μέχρι 19.000.000 ευρώ προς τον ΟΣΕ για τα τέλη χρήσης υποδομής
- Μέχρι 10.000.000 ευρώ προς τη ΓΑΙΑΟΣΕ για τη μίσθωση τροχαίου υλικού.
Η νέα σύμβαση Υποχρεώσεων Δημόσιας Υπηρεσίας υπήρξε αποτέλεσμα διαπραγματεύσεων της ΤΡΑΙΝΟΣΕ με το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών και με το Υπουργείο Οικονομικών για περισσότερο από ένα χρόνο. Έλαβε το «πράσινο φως» από το Ελεγκτικό Συνέδριο την προηγούμενη εβδομάδα και θα υποβληθεί προς κύρωση στη Βουλή των Ελλήνων στο επόμενο διάστημα.